भ्रष्टाचार निबंध मराठी / Essay On Corruption In Marathi.

आजच्या आपल्या पोस्टमध्ये आपण भ्रष्टाचार वर निबंध घेऊन आलो आहोत. त्यामध्ये भ्रष्टाचार वाढण्याचे कारण काय आहे ? किंवा भ्रष्टाचार ही एक मोठी समस्या कशी आहे या पॉईंटचा समावेश निबंधामध्ये करणार आहोत. यामध्ये भ्रष्टाचार म्हणजे काय ? , भ्रष्टाचाराचे कारण काय? , भ्रष्टाचाराचे समाजावर होणारे दुष्परिणाम ? , भ्रष्टाचार संपवण्यासाठी उपाय इत्यादी मुद्द्यावर निबंधात माहिती पाहणार आहोत.

आजच्या पोस्टमध्ये आम्ही इयत्ता 1 ते 12 च्या विद्यार्थ्यांसाठी भ्रष्टाचारावर छोटे, मोठे, सोपे निबंध घेऊन आलो आहोत आणि त्या व्यतिरिक्त Bhrashtachar nibandh marathi, Bhrashtachar short essay in marathi, essay on Corruption in marathi सादर केले आहेत, जे विद्यार्थ्यांना भ्रष्टाचारावरील निबंध लिहिण्यासाठी खूप मदत करू शकतात.येथून विद्यार्थी त्यांच्या आवडीनुसार आणि आवश्यकतेनुसार भ्रष्टाचारावर निबंध निवडू शकतात.

भ्रष्टाचार वर मराठी निबंध / Essay On Corruption In Marathi 2023.

प्रस्तावना

भ्रष्टाचार हा भ्रष्ट आणि आचार या दोन शब्दांपासून बनलेला आहे. भ्रष्ट या शब्दाचा अर्थ वाईट आचरण असणारा आणि आचार म्हणजे वर्तन होय. अशा प्रकारे भ्रष्टाचार म्हणजे अयोग्य वर्तन आणि वाईट वर्तन !

सध्या आपला देश भ्रष्टाचाराच्या समस्येने ग्रासलेला आहे. समाजातील प्रत्येक घटकात, प्रत्येक क्षेत्रात आणि प्रत्येक स्तरावर ही समस्या वाढत आहे आणि देशाच्या प्रगतीत हा एक महत्त्वाचा अडथळा बनला आहे. जेव्हा देशातील राजकारणी भ्रष्ट असतात आणि राजकीय व्यवस्था आणि कारभारात वरपासून खालपर्यंत सर्वत्र भ्रष्टाचार असतो, तेव्हा भ्रष्टाचार या गंभीर समस्येचे निराकरण करणार तरी कोण? भ्रष्टाचार ही गंभीर समस्या बनली आहे.

भ्रष्टाचाराची कारणे कोणकोणती आहेत ?

सध्या आपल्या देशात भ्रष्टाचार हा आपल्या पदाचा गैरवापर करण्याचा आणि आपले घर भरण्याचा सोपा मार्ग बनला आहे. प्रत्येक कामात भ्रष्टाचार वाढत आहे. याची काही कारणे आहेत. पहिले कारण म्हणजे आज प्रत्येक व्यक्ती भौतिक सुखासाठी आसुसलेला आहे.

त्यामुळे स्वतःला रातोरात श्रीमंत करण्यासाठी लोक चुकीचे मार्ग अवलंबत असतात. दुसरे कारण म्हणजे आपल्या देशातील भ्रष्ट राजकारणाची ताकद ! त्यांच्या देखरेखीखालील शासन व्यवस्थेत भ्रष्टाचार आहे आणि तिसरा मुद्दा म्हणजे भ्रष्टाचार करणारे हे कर्मचारी “वरची कमाई” शोधत राहतात.

चौथा मुद्दा म्हणजे घराणेशाहीमुळे भ्रष्टाचार फोफावतो आणि पाचवा मुद्दा म्हणजे मालमत्ता कर, प्राप्तिकर, विक्रीकर आदींसाठी चुकीची खाती तयार केली जातात, या डोंगरामुळे भ्रष्टाचारही वाढत आहे.

भ्रष्टाचाराचे दुष्परिणाम काय आहेत?

भ्रष्टाचारामुळे आज आपल्या देशात राष्ट्रीय चारित्र्य आणि सांस्कृतिक मूल्यांचा ऱ्हास होत आहे. त्यामुळे सामाजिक जीवनात नैतिकता आणि प्रामाणिकपणा लोप पावू लागला आहे. राजकारणात सर्वाधिक भ्रष्टाचार फोफावत आहे.

जेव्हा आपल्या देशाचे राजकारणीच भ्रष्ट कारभारावर उतरतात आणि भ्रष्ट पद्धतींचा अवलंब करून, प्रत्येक कामात कमिशन, लाच, कमिशन पैसे कमवणे पसंत करतात, तेव्हा इतर लोकही यातून भ्रष्ट होत आहेत.

अशा प्रकारे आपले वैयक्तिक, राष्ट्रीय आणि सांस्कृतिक चारित्र्य कलंकित होत आहे.

भ्रष्टाचार थांबवण्यासाठी कोण कोणते उपाय केले पाहिजे ?

भ्रष्टाचाराला आळा घालण्यासाठी सरकारने थेट लाचलुचपत प्रतिबंधक विभागाची स्थापना करून त्याला व्यापक अधिकार दिलेले आहे. कोर्टाद्वारे वेळोवेळी अनेक कायदे केले जात आहेत आणि भ्रष्टाचार या गुन्ह्याला कठोर शिक्षेची तरतूदही आहे.

मात्र, देशात भ्रष्टाचार वाढत आहे. हे रोखण्यासाठी राजकारणात शुद्ध आचरणाची गरज आहे. राजकारण्यांनी स्वतः भ्रष्टाचारापासून दूर राहिले पाहिजे. घराणेशाही थांबली पाहिजे, व्यापारी वर्गावर राज्यकारभाराचे योग्य नियंत्रण असावे आणि अशा उपाययोजना करून आपल्या देशातून भ्रष्टाचार दूर करता येईल.

निष्कर्ष

भारतासारख्या विकसनशील लोकशाहीत भ्रष्टाचार असणे ही एक विडंबना आहे. त्यामुळे आज आपली सांस्कृतिक मूल्ये घसरत असून राष्ट्रीय चारित्र्यावर चिखलफेक होत आहे. त्यामुळे भ्रष्टाचाराचे निराकरण करून, सुशासन आणि पवित्रीकरण करणे आवश्यक आहे.

भ्रष्टाचार एक समस्या मराठी निबंध / Bhrashtachar Nibandh In Marathi.

केवळ आपल्या देशातच नव्हे तर जगभर बेकायदेशीर व्यवहार केले जातात. भ्रष्टाचाराची लाट सर्वसामान्यांपासून ते बड्या अधिकारी आणि नेत्यांपर्यंत पोहचली आहे. खूप सारे व्यक्ती आपल्या स्वार्थासाठी भ्रष्टाचाराचा अवलंब करून बेकायदेशीर काम करत आहे.

काही भ्रष्ट अधिकारी आपल्या बढतीसाठी आणि अनेक बेकायदेशीर कामे लाच घेऊन करतांना सापडत आहेत.

भ्रष्टाचार म्हणजे भ्रष्ट आचरण किंवा ज्याचे आचरण बिघडले आहे. आज आपल्या जीवनाच्या प्रत्येक क्षेत्रात भ्रष्टाचार बोकाळलेला आहे. राजकारण्यांच्या भ्रष्टाचाराच्या बातम्या रोज येत असतात. भ्रष्टाचाराच्या आरोपाखाली खुप कमी नेते आज तुरुंगवास भोगत आहेत.

आज आपल्या देशात “भोगी” संस्कृती झपाट्याने वाढत आहे. लोकांची रातोरात श्रीमंत होण्याची इच्छा जोर धरू लागली आहे. चौफेर पैसा गोळा करण्यासाठी फसवणूक किंवा धोखेबाजीचे प्रमाण वाढले आहे.

आपली भौतिक समृद्धी वाढवण्यासाठी लोकांनी भ्रष्टाचाराला आपला शिष्टाचार बनवला आहे. छोट्या-छोट्या कामांसाठी सरकारी ऑफिसला लाच द्यावी लागते ही खूप लज्जास्पदबाब आहे.

भ्रष्टाचार हा आता राष्ट्रजीवनासाठी शाप बनला आहे. भ्रष्टाचार हा देशाला रक्त पिणारा किड्यासारखा आहे. भ्रष्टाचार देशाला लागलेला कलंक आहे. हा भ्रष्टाचार रुपी भस्मासुर आपल्या अर्थव्यवस्थेला आतमधून खात आहे. आपल्या भारत देशातील नागरिकांनी एकजुटीने या भस्मासुर नावाच्या राक्षसाचा वध केला पाहिजे.

भ्रष्टाचार मुक्त भारत निबंध मराठी / Corruption Free India Essay in Marathi.

प्रस्तावना

भ्रष्टाचार हे असे विष आहे जे देशाच्या, समाजातील प्रत्येक घटकाच्या, कुटुंबातील काही लोकांच्या मनात घर करून बसले आहे. त्यात दिवसेंदिवस वाढ होत आहे, त्यामुळे आपल्या देशाची स्थिती बिकट होत चालली आहे.

विशिष्ट पदावर बसलेले लोक त्यांच्या पदाचा गैरफायदा घेऊन काळाबाजार, घोटाळा, लाचखोरी इत्यादी गोष्टी करतात, त्यामुळे आपल्या देशातील प्रत्येक वर्ग भ्रष्टाचाराने त्रस्त आहे.

भ्रष्टाचार आपल्या देशाला हळूहळू पोखरुन पोकळ करत आहे. त्याच्याविरोधात आवाज उठवून त्याला लवकर बंद करावे लागेल, अन्यथा आपला देश भ्रष्टाचाराच्या विळख्यात येईल.

भ्रष्टाचाराचा अर्थ

भ्रष्टाचाराचा शाब्दिक अर्थ भ्रष्ट वर्तन असा आहे, समाजातील नैतिक मूल्यांना दुर्लक्ष करून आपल्या स्वार्थासाठी केलेल्या अशा कृतीला भ्रष्टाचार म्हणतात.

भ्रष्टाचार किंवा भ्रष्ट प्रथा म्हणजे आदर्श, मूल्ये, परंपरा, घटनात्मक मान्यता आणि नियम व कायदानुसार नसलेले असे आचरण आणि कृती होय.

भारतीय संविधान भारतीय मूल्ये आणि आदर्शांचा विश्वासघात करणे ही देखील एक भ्रष्ट प्रथा आहे.

भारतात वाढता भ्रष्टाचार

भारतात भ्रष्टाचाराची मुळे खूप खोलवर गेली आहेत. क्वचितच असे कोणतेही क्षेत्र उरले असेल जिथे भ्रष्टाचार झाला नाही. राजकारण हा भ्रष्टाचाराचा समानार्थी शब्द बनला आहे.

आज भारतात प्रत्येक क्षेत्रात भ्रष्टाचार वाढत आहे. काळाबाजार, स्वार्थासाठी दवाखाना क्षेत्रातही जाणूनबुजून पैसे उकळले जातात, मालाची साठेबाजी करणे, निवडणुकीत पैसे देऊन मत विकत घेणे, लाच घेणे, करचोरी करणे , ब्लॅकमेलिंग, परीक्षेत फसवणूक, परीक्षार्थींचे चुकीचे मूल्यमापन, हफ्ते उकळणे, न्यायमूर्तींचे पैसे घेऊन पक्षपाती निर्णय, मतांसाठी पैसे आणि दारूचे वाटप, उच्चपदामध्ये घराणेशाही, पैसे घेऊन अहवाल छापणे, नोकरी मिळवण्यापासून बदली किंवा बढतीपर्यंत सर्वत्र भ्रष्टाचार आहे.

भ्रष्टाचाराची कारणे काय काय आहेत?

देशाचा लवचिक कायदा :- भ्रष्टाचाराचे मुख्य कारण म्हणजे देशाचा लवचिक कायदा आहे. बहुतांश भ्रष्टाचारी भ्रष्टाचाराचा गुन्हा केल्यानंतर सुध्दा पैशाच्या जोरावर निर्दोष सुटतात. त्यामुळे गुन्हेगाराला शिक्षेची व कायदाव्यवस्थेची काहीच भीती उरली नाही. तर हे एक मुख्य कारण आहे की जर कोणी भ्रष्टाचार केला तर त्या भ्रष्टाचारी व्यक्तीला कायद्याची भीती राहत नाही,कारण तो तुरुंगात जातो आणि एक-दोन दिवसांत किंवा काही दिवसात निर्दोष सुटून पुन्हा भ्रष्टाचार करतो.

माणसाचा लोभी स्वभाव :- लोभ आणि असंतुष्टि हा असा आजार आहे जो माणसाला खूप खाली पडायला भाग पाडतो. माणसाच्या मनात नेहमी आपली संपत्ती वाढवण्याची इच्छा निर्माण होते.

चुकीचा हेतू :- माणसाने दृढनिश्चय केल्यावर कोणतेही काम करणे अशक्य नाही. तसेच भ्रष्टाचाराचे एक प्रमुख कारण म्हणजे व्यक्तीचा चुकीचा हेतू आहे. आपण जाणीवपूर्वक भ्रष्टाचार केला तर नक्कीच होईल. ही सवय घाणेरडी सवय सोडली तर भ्रष्टाचार होणार नाही.

सवय :- देशात पसरलेल्या भ्रष्टाचारामुळे लोकांना भ्रष्टाचाराची सवय लागली आहे.

असंतोष :- जेव्हा एखाद्याला कोणत्या गोष्टीच्या अभावामुळे त्रास होतो, तेव्हा तो भ्रष्ट वागण्यास मजबूर होऊन असे काम करतो.

भ्रष्टाचाराचे विविध प्रकार

लाचची देवाण घेवाण

हा भ्रष्टाचाराचा एक सामान्य प्रकार आहे ज्याला आपण लाचखोरी व्यवहार म्हणू शकतो. कार्यालयातील शिपायापासून ते उच्चपदस्थ अधिकारी सरकारी काम करण्यासाठी लाच घेतात, तर या कामासाठी त्यांना सरकारकडून पगार मिळतो तरीही ते लाच घेतात.

लोक सरकारी कर्मचाऱ्यांना त्यांचे काम लवकर पूर्ण करण्यासाठी पैसे देतात. ही दोन्ही पक्षाची चूक आहे, जो पैसे देतो त्याचीही चूक आहे आणि जो पैसे घेतो त्याची चूक आहे. त्यामुळे काही लोक भ्रष्ट अधिकाऱ्यांना पैशाची लालूच देऊन काम लवकर व पात्रात नसतांना करून घेतात.

निवडणूकमध्ये हेराफेरी

निवडणुकीच्या काळात देशातील राजकारण्यांकडून पैसा, जमीन, अनेक भेटवस्तू आणि मादक पदार्थ जनतेला खुलेआम वाटली जातात. अशा प्रकारे तो भ्रष्टाचार राजकीय भ्रष्टाचाराच्या कक्षेत येतो.

नागरिकांकडून करचोरी

प्रत्येक देशात लोकांनी कर भरावा यासाठी एक विहित नियम आहे, परंतु काही लोक त्यांच्या उत्पन्नाचा अचूक तपशील सरकारला देत नाहीत आणि करचुकवेगिरी करतात. करचुकवेगिरी हे काम सुद्धा भ्रष्टाचाराच्या श्रेणीत येते.

भ्रष्टाचाराचे दुष्प्रभाव

भ्रष्टाचारामुळे देशाचा आर्थिक विकास खुंटत चालला आहे. भ्रष्टाचारामुळे आपला देश इतर देशांच्या तुलनेत प्रत्येक क्षेत्रात मागे आहे. भ्रष्टाचारामुळे सरकारने केलेल्या योजनांचा लाभ गरिबांपर्यंत पोहोचत नाही.

भ्रष्टाचाराची कारणे

पात्र लोक घरी बसले आहेत आणि अपात्र लोक चांगल्या पदावर आहेत हे एक मुख्य कारण आहे.

भ्रष्टाचाराचा रोग सरकारी आणि निमसरकारी संस्थांमध्ये अशा प्रकारे पसरला आहे की, सामान्य माणसाला आपले काम करून घेण्यासाठी बड्या अधिकारी आणि नेत्यांना लाच द्यावी लागते.

भ्रष्टाचार दूर करण्यासाठी उपाय

पहिला उपाय म्हणजे भ्रष्टाचाराविरुद्ध कडक कायदा आपला कायदा पूर्णपणे कडक असावा.

आपल्या संविधानातील लवचिकतेमुळे गुन्हेगाराला शिक्षेची फारशी भीती नाही. त्यामुळे भ्रष्टाचाराविरोधात कठोर कायदे करण्याची गरज आहे.

असे केले तर भ्रष्टाचार करणाऱ्याला तुरुंगात जाण्याची भीती राहील किंवा भ्रष्टाचारी व्यक्तीवर कारवाई होईल आणि आपण भ्रष्टाचाराला बऱ्याच अंशी आळा घालू शकतो.

कायद्याच्या प्रक्रियेत वेळेचा सदुपयोग :-

कायदेशीर प्रक्रियेत जास्त वेळ वाया जाऊ नये. त्यामुळे भ्रष्टाचाराला बळ मिळते.

लोकपाल कायद्याची गरज :-

लोकपाल भ्रष्टाचाराशी संबंधित तक्रारी ऐकण्याचे काम करते. त्यामुळे देशात पसरलेला भ्रष्टाचार दूर करण्यासाठी लोकपाल कायदा करणे आवश्यक आहे. त्यामुळे भ्रष्टाचार दूर करण्यासाठी आपण हा उपाय करू शकतो, याशिवाय लोकांमध्ये जनजागृती करून, कारभारात पारदर्शकता आणून, प्रशासकीय कामकाजात पारदर्शकता आणून आणि लोकांची सरकार आणि न्याय व्यवस्थेबद्दलची मानसिकता बदलून तश्याच उमेदवाराला निवडणुकीत विजयी करून भ्रष्टाचार थांबवता येतो.

निष्कर्ष

आज आपल्या भारतात भ्रष्टाचार पूर्णपणे पसरला आहे. भारतात आज जवळपास सर्व प्रकारच्या कंपन्यांची मोठी कार्यालये आहेत, चांगली अर्थव्यवस्था असूनही, भारत पूर्णपणे विकसित होण्याच्या शर्यतीत खूप मागे आहे. याचे सर्वात मोठे कारण म्हणजे भ्रष्टाचार.

आज भारतात भ्रष्टाचार इतका वाढला आहे की काही ठिकाणी भ्रष्टाचाराशिवाय कामच होत नाही. भ्रष्टाचाराची पाळेमुळे उखडून टाकायची असतील, तर राजकारणी, सरकारी यंत्रणा आणि जनता या सर्वांनी मिळून त्याविरुद्ध लढा द्यावा, तरच या ‘भ्रष्टाचार’पासून देशाला वाचवता येईल.